Eén Bijbel – twee Testamenten

Recensie (WegWijs januari / februari 2014, jaargang 68, nr. 1)

Oude en Nieuwe Testament
Twee boeken die allebei gaan over het Oude Testament en de relatie ervan met het Nieuwe Testament, al bevat het boek van Kwakkel ook onderdelen die uitsluitend over het Oude Testament gaan.

Om met het laatste te beginnen. Van de Kamper oudtestamenticus dr. Gert Kwakkel zijn een veertiental lezingen en artikelen verzameld over zijn vakterrein. Veel vragen komen daarin aan de orde. Waren de Israëlieten van mening dat de goden van de volken werkelijk bestonden? Ik vind het wel jammer dat Kwakkel hierbij geen aandacht besteedt aan 1 Korintiërs 8:4 en 5, een van de weinige nieuwtestamentische plaatsen die deze kwestie bespreekt. Is de God van het OT wreed, is Hij een God die opdracht geeft tot genocide? Was Job nou echt rechtvaardig of was God juist onrechtvaardig? Kent het OT ook gaven van de Geest en welke zijn dat dan? Wat is het verschil tussen het Oude en het Nieuwe Testament? Gaat het in het laatste om geestelijke zegeningen en in het eerste om het materiële (evangelischen) of is het verschil dat tussen wet en evangelie (Luther)? Kloppen dit soort tegenstellingen wel? En hoe zit het met een belofte van bewaring in gevaar als ‘het kwaad zal u niet bereiken’ in Psalm 91? Is dat eigenlijk wel waar? Wat is profetie? En mogen we in de gemeente nog profetieën verwachten? Is de knecht in Jesaja 53 de Heer Jezus Christus of is het Israël? Het zijn stuk voor stuk vragen die erg actueel zijn. Kwakkel gaat er diep en nauwkeurig op in. Soms komt hij dan via een geheel nieuwe route uit bij een oud en vertrouwd resultaat. Intussen heb je dan wel heel wat geleerd door met hem mee te lezen.
De beide hoofdstukken over Hosea en Haggai halen mijns inziens dat niveau niet. Hij doet daarin weinig meer dan deze kleine profeten met eigen woorden navertellen. Die bijdragen kun je zo als inleiding op je vereniging houden. Al met al een prima boekje. Maar een zin als ‘In deze studie kan ik niet ingaan op…’ komt in nogal wat hoofdstukken voor. Dat accentueert nog eens dat het veertien losse stukken zijn, die niet echt één geheel vormen. Veertien smakelijke en voedzame hapjes, maar geen complete maaltijd. Toch wat onbevredigend.

Het boek van drs. H. de Jong is wel als één geheel geschreven. Het sluit op heel veel punten bij dat van Kwakkel aan, maar concentreert zich vooral op de verhouding tussen de beide testamenten. Het is een goed pleidooi voor heilshistorische bijbeluitleg en prediking. Al wil De Jong graag van de term heilshistorisch af. Een loze wens – daarvoor is de uitdrukking te veel ingeburgerd. Ook dit is een fijn boekje. En zo waar een gebonden uitgave!

Martin van Veelen