Kom gerust eens langs

Het taboe van de eenzaamheid

Bespreking (WegWijs maart/april 2011, jaargang 65, nr. 2)

Een boek over eenzaamheid in velerlei vorm, die vooral na verlies van partner of een ander naast familielid hard kan toeslaan. De schrijfster, een bekend publiciste in christelijke kring, maakte het zelf mee en weet dus waarover ze het heeft. Dat is meteen ook de kracht van dit boek. Het laat zien dat het rouwen blijft, maar ook dat er een zeker moment komt van terugkeer naar het leven, en er een uitweg bestaat uit de eenzaamheid.
Wat nabestaanden volgens de schrijfster vooral ervaren is onbegrip van de buitenwereld: niemand begrijpt hoe ik me voel. En zo is het precies. Niemand kan ten volle het leed van de ander peilen, het menselijk tekort bij uitstek. Troost en hulp, hoe goed bedoeld ook, kunnen de mens-in-rouw in eerste instantie niet helpen en het kan zelfs averechts werken. Wel is het goed mogelijk dat hij of zij er na een bepaalde tijd meer ontvankelijk voor wordt. En dan is het belangrijk dat de persoon in kwestie zelf in actie komt. Stap uit de slachtofferrol, is het devies van de schrijfster. Sluit je aan bij lotgenoten, bij mensen met dezelfde interesses, doe iets waar je vroeger plezier in had. En vooral: ‘Trek iedere dag een pleister voor je eenzame ziel uit de Bijbel.’ Zelf heeft de schrijfster veel troost geput uit psalmregels, zoals deze: ‘U zorgt voor mij in mijn verlatenheid’ (Ps. 27:5 berijmd).
Wie toch blijft hangen in depressie en apathie, raadt ze aan hulp te zoeken bij een psycholoog of psychiater, maar vooral ook kerkelijk werkers kunnen bij de hulpverlening een belangrijke rol spelen. Van hen kan worden verwacht dat ze beschikken over de nodige fijngevoeligheid en een geduldig luisterend oor.
De auteur pleit terecht voor meer openheid in de gemeente op het gebied van eenzaamheid. Maak het bespreekbaar; er is meer eenzaamheid onder kerkleden dan gedacht wordt. Kom gerust eens langs: het is zo’n makkelijk gemaakte opmerking, die maar al te vaak voorbijgaat aan de werkelijke nood van de ander.

Sieta Houthuijse-Strijk