Als het ijs goed is en het weer meezit?

Deo Volente. Zo de Here wil en wij leven. Het voorbehoud van Jacobus 4. Het is gauw opgeschreven, deze woorden, maar hoe ga ik er mee om, welke plek hebben ze in mijn leven?

Je zag het bij de coronapandemie gebeuren. Bijna alle plannen vielen in duigen, van iedereen, wereldwijd. We zagen het niet aankomen, we verzetten ons er tegen, het trof de een harder dan de ander, het was overal en nergens en het ging razendsnel. Vaak een kwestie van leven of dood en voor wie het overleefd heeft een kwestie van lange adem.  De een was bang, de ander boos, een derde ontkende het, weer een ander verzette zich ertegen. Maar ondertussen raasde het door. Deo Volente, zo de Here wil en wij leven. Heel letterlijk ondervonden we dit voorbehoud in ons leven.

Tegenslag, plannen die mislukken, teleurstellingen. Het overkomt iedereen. Ze horen bij het leven, zeggen we dan, reken er maar mee dat het anders kan lopen dan je in gedachten had.

Als het waarmaken ervan zo onzeker is, dan dus maar beter geen plannen maken? Blijf zitten waar je zit en verroer je niet? De mens wikt wel, maar God beschikt toch, wat kun je er nog aan toevoegen. Een kwestie van geloof (als God het wil) of van berusting (ijs en weder dienende)?

Om met dat laatste te beginnen: íjs en weder dienende betekent letterlijk: als het ijs goed is en het weer meezit. Tja, en wat is er onzekerder dan het weer: het kan vriezen en het kan dooien. Wind, regen, sneeuw, bliksem, we zijn er mee vertrouwd dat die een stok in het wiel kunnen steken. We kunnen veel, maar tegen het weer kunnen we niets beginnen, hooguit de plannen aanpassen. Domme pech, dus. Je kunt er niemand de schuld van geven, hooguit de schade ergens proberen te verhalen. Het beste is: uithuilen en weer door.

In christelijke kring hoort de term Deo Volente, wel of niet vertaald, bij plannenmakerij. Misschien vroeger meer een must om het steeds te benoemen dan tegenwoordig, maar of je het nu met zoveel woorden zegt of niet het gaat erom of je het je realiseert. Leven uit, rekening houden met, bewust zijn van Gods wil die wel eens anders kan zijn dan de jouwe. Hoe sta ik er dan in? Treft mij het toeval of weet ik mijn leven in Gods hand? Voel ik mij veilig en geliefd bij deze God? Ook als zijn hand tegen mij is of lijkt te zijn, als mijn plannen mislukken, zelfs als mijn leven mislukt?

Zwart/wit-denkers menen dat een liefhebbende God niet straft en een straffende God niet lief heeft.  Maar God is geen mens, zo zit Hij niet in elkaar. Hij zoekt het goede voor mij, zijn liefde verandert niet. Hij geeft verantwoordelijkheden maar laat mij niet aanmodderen; als het schadelijk is voor mijn verhouding met Hem grijpt Hij in, al snap ik er soms niets van. Alles wat mij overkomt, of het mij nu voor de wind gaat of dat ik met tegenslag te dealen heb, gebruikt Hij om mij dichter naar zich toe te trekken. Beter kan ik het niet krijgen. De uitkomst is altijd goed.

Moeilijk om te geloven? En toch is het waar. Lees je bijbel, vraag of de Heilige Geest wil helpen je verantwoordelijkheid te nemen. Dan kun je bij alles weten: Deo Volente. De Here wil het zo. Dat geeft rust en zo kun je door.   

Riet Steenbergen.