Naar een visie op christen-zijn in de hedendaagse belevingscultuur
Recensie (WegWijs mei/juni 2010, jaargang 64, nr. 3)
Iedereen heeft zo zijn of haar eigen waarheid. Met deze stelling krijgt u een globale indruk van wat het begrip ‘postmodern’ wil zeggen. Gereformeerde opvattingen sporen hier niet mee. Wel leven gereformeerde mensen in een postmoderne cultuur. De vraag is nu of het mogelijk is postmodern gereformeerd te zijn en of gereformeerde kerken van betekenis kunnen zijn.
Verschillende schrijvers geven hun visie op de vraagstelling óf en hóe we tot postmodern christendom kunnen komen.
Hun onderzoek beschrijven zij in vier delen. Deel 1: Analyses. Onze samenleving is oppervlakkig en de geloofwaardigheid van kerken is afgenomen. Toegenomen is het verlangen naar echtheid. Er heeft zich een emotiecultuur ontwikkeld. Deel 2: Reflecties. De Holocaust en maakbaarheid zijn oorzaken van kerkverlating. Religie is weer in, maar op een andere manier dan vroeger. Geloof legt sterke nadruk op persoonlijke beleving en geestelijke groei, in een gemeente waar je je thuis voelt. Deel 3: Spanningsvelden. Naast het rationalisme heerst alom een eigen belevingscultuur. Bijbelse bevinding is wat anders dan de belevingscultuur die uit jezelf opkomt. Het blijft waardevol geloofservaringen te delen. Deel 4: Uitdagingen. Onder andere deze: ‘Om vitaal te blijven, moet men veranderen en om een traditie te blijven moet men breken met het verleden.’ De tijd moet leren hoe je moderniteit en traditie verbindt. Een tweede: dat religie weer in is, geeft gesprekskansen over geloof. Je past het evangelie dan niet aan bij je leven. Het vraagt om niet vrijblijvende navolging en de relatie met God bepaalt die met anderen. Wie uitgaat van dergelijke grenzen krijgt mogelijkheden om gereformeerd te zijn in een postmoderne tijd.
Postmodern gereformeerd vind ik een inzichtgevend boek in de actuele kerkelijke situatie. Wie het wil lezen moet er wel voor gaan zitten.
Ali van Dijk-Buffinga