Recht voor ogen

De maand januari is voor MissieNederland en de Raad van Kerken het ideale moment voor de Week van Gebed. Tijdens deze week bidden christenen, al dan niet in de plaatselijke kerk(en), rondom een thema. Wereldwijd bidden miljoenen christenen mee. Door samen te bidden wordt eenheid ervaren. Tegelijk wordt verantwoordelijkheid getoond voor anderen door de problemen van de samenleving in de voorbeden een plek te geven.

Het thema van de editie van 2019 is Recht voor ogen, gebaseerd op het Bijbelboek Deuteronomium – “Zoek het recht en niets dan het recht” (zie Deuteronomium 16 vers 18-20). Een prima thema om voor te bidden. Misschien nog een beter vraagstuk om mee aan de slag te gaan. De paden op de lanen in.

Recht voor ogen. Iets voor ogen hebben, duidt op een toekomstbeeld. Je hebt een vergezicht voor ogen, een stip aan de horizon, een doel waar je al wilt werken. In dit geval het recht, daar wil je je voor in zetten. Maar recht voor ogen. Het kan ook iets zijn wat vóór je gebeurd. Het is recht voor ogen, in je gezichtsveld, je moét wel kijken en het onder ogen zien.

Maar het is ook iemand recht in de ogen kijken. Toen ik eens met een collega in de auto zat, zei hij uit zijn hart: “Ik kan mijn Schepper recht in de ogen kijken.” Waarmee mijn vakgenoot aangaf dat hij goed handelde. Het is een goed criterium voor (zelf)onderzoek: kan ik mijn Schepper recht in de ogen kijken?

Dat is lang niet altijd even eenvoudig. Ik was niet zo lang geleden voor twee weken in het klooster van Westmalle. In die week werd ik gewezen op een tekst uit Jesaja, waarin de profeet namens zijn Opdrachtgever onder meer uitspreekt: “Zeker, ze zoeken mij dag aan dag, vol verlangen om te ontdekken wat ik wil. En ze vragen naar mijn rechtvaardige voorschriften en verlangen naar Gods nabijheid. ‘Waarom ziet u niet dat wij vasten, en merkt u niet op dat wij ons onthouden?’ Omdat jullie op je vastendagen nog handeldrijven en jullie arbeiders afbeulen, omdat jullie onder het vasten strijden en ruziën en vol vuur met elkaar op de vuist gaan.”

De tijdgenoten van Jesaja konden volgens zichzelf hun Schepper recht in de ogen kijken. Blijkbaar dachten ze dat ze die ogen dan in de spiegel zagen, om zichzelf op die manier in een goed daglicht te stellen. Maar zo zijn we niet getrouwd, laat de profeet weten. Het vasten is immers het niet onthouden van goed eten en van luxe, maar vasten is misdadige ketenen losmaken, de banden van het juk ontbinden, de verdrukten bevrijden en ieder juk breken. Het is brood delen met de hongerige, onderdak bieden aan armen zonder huis, de naakten kleden, je bekommeren om je medemens.

Dat is het vasten dat de Heer verkiest. Misschien is dit ook wel het bidden dat de Heer verkiest. Niet dat wij ons laten voorstaan op de vele uren dat wij overhebben om te bidden. Maar wel dat wij ons gezonden weten, als priesters in een koninklijk geslacht, als bevrijde mensen die uitdelen van de royale genade van de Zender.

De Bijbelteksten zijn ontleend aan de Nieuwe Bijbelvertaling