Vrede stichten

Recensie (WegWijs november/december 2007, jaargang 61, nr. 6)

Hoe houden we als Nederlanders vrede met elkaar? Hoeveel verdeeldheid kan een samenleving verdragen? Moeten christenen zich in het politieke debat laten horen? Deze en vele andere fundamentele vragen komen in dit boek aan de orde. Ze worden helder en diepgaand beantwoord. Paas confronteert zich met liberale en christelijke denkers uit verleden en heden. Hij laat zien dat de neo-liberale politieke gedachten geen goede basis vormen voor de Nederlandse samenleving.‘We kunnen nu eenmaal niet zelfontplooiing verheffen tot het een en al van ons menszijn en verwachten dat daaruit naastenliefde, wederzijdse zorg, respect voor de natuur en dergelijke vanzelf wel voortvloeien’ (p. 189). Het boek staat vol met zulke prachtige oneliners.
Overigens waarschuwt Paas voortdurend voor christelijke zelfoverschatting. Christenen mogen zich baseren op de autoriteit van God zelf, maar ze hebben de politieke wijsheid niet in pacht. Ze hebben het publieke debat zelf even hard nodig als niet-christenen. Hij motiveert dit vanuit de schepping en de zondeval. Wat het laatste betreft: wie ‘meent dat hij in staat is te leven zonder zonde, zal nooit echte barmhartigheid kunnen opbrengen voor andere zondaars of voor hen die lijden. Hij mist daarvoor de basis in zijn eigen ervaring’ (p. 323).

Stefan Paas schreef dit boek in het kader van een postdoctorale aanstelling aan de TU in Kampen. Hij won hiermee de Jhr. mr. A.F. de Savornin Lohman Prijs 2007. De auteur en de TU kunnen er van harte mee gefeliciteerd worden. Het boek heeft een hoog niveau. Daardoor is het geen boek dat je op een verenigingsavond even bespreekt. Het vraagt een bovengemiddelde belangstelling voor de achtergronden van de politiek en enige kennis van theologie of filosofie. Voor wie deze gaven heeft is Vrede stichten een actueel en buitengewoon boeiend boek.

Martin van Veelen