De radicale uitbanning van haast
– als lawaai en spullen je leven vullen maar je ziel legen
Recensie (WegWijs juli/augustus 2024, jaargang 78, nr. 4)
De radicale uitbanning van haast’ – als lawaai en spullen je leven vullen maar je ziel legen
Wat is volgens jou het grootste probleem waar ons land onder gebukt gaat? Is dat de woningnood, de almaar groeiende kloof tussen bloedgroepen of de oorlogsdreiging waar zoveel over gespeculeerd wordt? Weinig mensen zullen denken aan ‘haast’ en toch is dat volgens John Mark Comer één van de grootste problemen vandaag. Hij schreef een herkenbaar boek over hoe haast onze ziel ontwortelt, uitholt en dodelijk vermoeit. Comer begint autobiografisch waarin hij vertelt hoe hij verstrikt raakte in een westerse visie op succes en daardoor verstikt werd door haast. Hij schrijft: ‘Het voelt alsof ik ben overreden door een goederentrein. In Amerika kun je succesvol zijn als dominee en tegelijk mislukken als volgeling van Jezus. Je kunt een kerk winnen en je ziel verliezen.’ Voortdurend proef je in het boek dat hij zelf heeft doorleefd wat hij deelt. Zodoende is het boek toegankelijk ondanks de confronterende waarheid die hij blootlegt. Een belangrijke stelling van Comer is dat onze cultuur zichzelf helemaal kapot haast en daardoor de liefde om zeep helpt. Haast en liefde gaan niet samen zegt hij: ‘Al mijn grootste fouten als vader, echtgenoot, dominee, en zelfs als mens worden gemaakt als ik haast heb – als ik laat ben voor een afspraak, als ik achterloop met mijn onrealistische to-do-list, als ik probeer te veel op één dag te doen. Dan ben ik boos, gespannen, kritisch en zeurderig – het tegenovergestelde van liefdevol.’ God is daarentegen traag omdat hij liefdevol is. Neem alleen al het geduld waarmee hij de mensheid al eeuwen verdraagt. God is traag, omdat Hij liefheeft. Doordat we zo druk zijn lopen we het verre van ondenkbare risico dat we ons leven verspelen. Een leven op jacht naar groter, beter of meer; een leven lang op de vlucht voor de pijn in jezelf, uit je verleden, of in je relaties leidt tot een leven zonder bestemming. Is dat wat we willen? Een altijd afgeleid leven zodat je niet meer weet waar je hart voor klopt? In het tweede deel van het boek wijst Comer zowel inhoudelijk als praktisch richting. Zonder moralistisch te worden werkt hij uit hoe leven in het nu ons verbindt met de eeuwigheid, hoe ‘stilte’ ruimte kan maken voor je ziel en hoe ‘minimalisme’ je bevrijdt van de ballast van de wereld. De oplettende lezer denkt nu: maar stilte en minimalisme zijn toch hypes vandaag de dag? Mensen die via allerlei oosterse tradities aan het mediteren slaan en hun huizen leegruimen en kledingkasten uitdunnen, dat is niet nieuw. Nee, onze niet-christelijke tijdgenoten voelen blijkbaar ook aan dat lawaai en spullen je leven vullen maar je ziel legen. Waarin Comer verschilt is dat het bij hem een middel is en niet het doel. Stilte is niet het doel, minimalistisch leven niet het einde, maar Jezus kennen en uit hem leven is de bestemming. Daarbij past geen bezitterig leven vol herrie. Zo schrijft hij zelf: ‘Blijven in Jezus’ is een beeld waar ik steeds op terugkom. Ik wil zo heel graag leven vanuit die diepe plek van liefde, vreugde en vrede.’ Dat is het doel en als je denkt: ‘dat wil ik ook,’ dan kan ik je dit boek van harte aanraden. Het leest eenvoudig, het is herkenbaar en het is werkelijk hoopvol. Is het niet voor jou dan is er vast wel iemand die je kent die zich leeg rent.
Chris van Zwol