Een stem uit de hemel

Een stem uit de hemel

Gods spreken in de Bijbel en in onze tijd

Recensie (WegWijs juli/augustus 2025, jaargang 79, nr. 4)

Anders dan ik uit de ondertitel opmaakte, ligt het zwaartepunt van dit boek op Gods spreken in de Bijbel en door de Bijbel tot ons. Gods spreken vandaag komt pas aan het eind aan de orde. In het eerste deel inventariseert dr. M.J. Paul in kort bestek maar zeer volledig de bijbelgedeelten waarin God spreekt of op andere wijze communiceert. In het tweede deel bespreekt dr. J. Hoek hoe God door de Bijbel tot ons spreekt.
Paul en Hoek schrijven vanuit grote eerbied voor Gods Woord, en gaan uit van de historische betrouwbaarheid van Genesis 1-3 en de boeken Job en Jona. Soms komt de onderbouwing wat geforceerd over. Hoe zijn bijvoorbeeld Gods woorden bij de schepping of in de gesprekken met Satan (Job 1) in de Bijbel terechtgekomen? Paul oppert dat God naderhand zijn teksten aan mensen heeft meegedeeld. Een auteur zou het immers toch niet gewaagd hebben om zijn eigen woorden in Gods mond te leggen?
In de Bijbel ontmoeten wij Jezus Christus. Ook in het Oude Testament. Zo kan kennis over de offerdienst ons begrip van de verzoening door Christus verdiepen en verbreden. Hoek draait het ook om: Als grote delen van de Bijbel voor ons onbekend blijven, raakt ons zicht op Christus vertroebeld. Dit roept bij mij vragen op: Zou een diepgaande bestudering van de oorlogen in het Oude Testament, of van de koningen na David, ons werkelijk kunnen helpen om een helderder zicht te krijgen op Jezus Christus? Maakte Hij, als we mogen uitgaan van wat er in de evangeliën over Hem geopenbaard is, niet ook een selectie van gedeelten in het Oude Testament die Hij op zichzelf toepaste: Jona wel, Jehu niet?
In de paragraaf over hermeneutiek, de uitleg van de Bijbel, laat Hoek de gevaren zien die ter linker- en rechterzijde opdoemen. Onopgeefbaar is dat de bijbeltekst een door de auteur bedoelde betekenis heeft. Wij moeten die zo goed mogelijk op het spoor zien te komen. In dit proces heeft elke lezer een gekleurde bril op. Wie dit miskent kan gevaarlijke fouten maken bij de toepassing. Hoek noemt als voorbeeld het gebod ‘Gij zult niet echtbreken.’ De bedoeling was hier vooral om de vrouw als zwakste partij te beschermen. Wie een beroep doet op dit gebod als het huwelijk een martelgang is geworden, kan juist ingaan tegen de intentie ervan. De uitleg en toepassing van de Bijbel blijft een noodzakelijke maar spannende bezigheid.
God spreekt nog steeds tot ons door de Bijbel. Maar we verstaan Hem niet als het ons ontbreekt aan tijd en een aandachtige luisterhouding. We lezen de Bijbel met de gelovigen van alle tijden en plaatsen. Door de ogen van lezers uit andere culturen kan er nieuw licht op bekende teksten vallen.
De laatste bladzijden zijn gewijd aan Gods spreken via prediking, profetie, dromen en visioenen en de wereldgeschiedenis. Waar nodig worden mogelijke valkuilen genoemd. Bij alle volledigheid miste ik een paragraaf over bijna-doodervaringen.
Het boek bevat een uitgebreide literatuurlijst en beknopte registers van bijbelteksten, personen en onderwerpen.

Ria Kuijper