De belijdenis van een gebroken kerk

Recensie (WegWijs mei/juni 2007, jaargang 61, nr. 3)

Als je belijdenis doet van je geloof, ben je niet de eerste die dat doet. Velen zijn je voorgegaan. Er zijn ook velen om je heen die hun geloof beleden hebben. Samen vorm je een reisgezelschap: de kerk van Christus, op weg naar het feest van haar Heer.
Maar ook die kerk heeft haar geloof beleden. Invoegen in het reisgezelschap betekent ook dat je die belijdenis van de kerk je eigen maakt.
Voor wat betreft de (Heidelbergse) Catechismus zal dat wel lukken. Na vaak jarenlange catechisatie. Ook de Nederlandse Geloofsbelijdenis is meer of minder ‘bekend’. Dat ligt denk ik wat anders bij de derde (grotere) geloofsbelijdenis: de Dordtse Leerregels (voortaan: DL). Terwijl juist in deze belijdenis vaak heel praktisch en pastoraal de Bijbel nagesproken wordt.
Over deze belijdenis is een stevig boek verschenen. Stevig in de betekenis: flink van omvang. Maar ook stevig van inhoud. De schrijver (tot voor kort hoogleraar in de Geschiedenis van het Gereformeerd Protestantisme aan de Universiteit Leiden) geeft hierin een inhoudelijke bespreking van de DL. Daarbij geeft hij ook een persoonlijke belijdenis, waarbij hij de indeling van de DL volgt.
Maar minstens zo waardevol is een overzicht van de voorgeschiedenis van de Nationale Synode van Dordrecht van 1618-1619, die de DL heeft opgesteld. We krijgen korte levensbeschrijvingen van Arminius en Gomarus, maar ook van hun verschillende meningen. Verder van de ontwikkelingen in de kerk en de samenleving, die leidden tot het bijeenroepen van de Synode. Spannende lectuur! Je ziet hoe de tegenstellingen scherper worden en een breuk ten slotte onvermijdelijk wordt. Het is dus ook lectuur die je klein maakt: de geschiedenis van de kerk is ook een geschiedenis is van zonde, dwalingen, invloed van de satan. Maar tegelijk is het de geschiedenis van Christus: Hij vergadert én bewaart zijn kerk.
Dit boek verheldert veel van de achtergronden in het ontstaan van de DL, waardoor deze belijdenis dichterbij komt. Kortom: een rijk boek!

Sjaak de Boer