De Moderne Devotie
Spiritualiteit en cultuur vanaf de late Middeleeuwen
Recensie (WegWijs mei/juni 2023, jaargang 77, nr. 3)
Het heeft iets van een koffietafelboek: de intrigerende voorkant met een afbeelding van Thomas a Kempis die in elk interieur iets toevoegt, de vele, soms meer dan paginagrote foto’s en het luxueuze papier. Maar de teksten van twee, maximaal drie bladzijden, hoezeer ook verluchtigd met foto’s en afbeeldingen, vragen iets meer concentratie. In honderd bijdragen van 46 auteurs wordt een veelzijdig beeld geschetst van de Moderne Devotie, een middeleeuwse hervormingsbeweging in Nederland en daarbuiten, die tot op de dag van vandaag zijn sporen nalaat.
Het is niet nodig om dit werk van voor naar achteren door te nemen. Elk artikel is zelfstandig te lezen. Maar je kunt ook een heel hoofdstuk kiezen, bijvoorbeeld Het prille begin, Dames en devotie of Moderne Devotie vanaf de Reformatie tot nu. Een andere mogelijkheid is om bepaalde onderwerpen via een kleurenspoor te volgen, zoals de kanunniken en kanunnikessen of de tertiarissen.
Na een inleiding van vijf teksten begint het boek in Deventer, de geboorteplaats van Geert Grote. Halverwege vinden we Thomas van Kempen. Maar ook tal van minder bekende namen komen aan de orde, waaronder Salome Sticken, Suster Bertken en Liduina van Schiedam. Achterin staat een verklarende woordenlijst en een uitgebreide index op persoonsnamen en topografische namen. Ten behoeve van diegenen die één dezer dagen samen met de zusters van Nazareth de eucharistie willen vieren, staat onderaan de laatste tekst het adres van Klooster Onze-Lieve-Vrouw van Nazareth in Brugge. Voor wie niet zo ver wil gaan, blijft er dit boek, dat misschien iets te groot is voor een gemiddelde boekenkast, maar dat zeker een inhoudsvolle aanwinst kan zijn op menige koffietafel.
Ria Kuijper